Uluslararası Sürücü Belgesi (Ehliyet) Nasıl Alınır?
Yurt dışında araç kullanmayı planlayan birçok sürücü için Uluslararası Sürücü Belgesi (International Driving Permit – IDP) büyük önem taşır. Bu belge, farklı ülkelerde geçerli olan yasal bir sürücü kimliği niteliğindedir. Özellikle vizeyle gidilen ülkelerde veya araç kiralamak isteyenlerde, yerel ehliyet tek başına yeterli olmayabilir. Bu kapsamlı rehberde, uluslararası ehliyet nasıl alınır, hangi ülkelerde geçerlidir ve hangi belgeler gerekir? gibi tüm detayları sizler için ele aldık.
1. Uluslararası Sürücü Belgesi Nedir?
Uluslararası Sürücü Belgesi (USB), Türkiye’de sahip olduğunuz geçerli sürücü belgenizin çok dilli, resmi bir çevirisi niteliğindedir. Bu belge, 1949 ve 1968 tarihli Karayolu Trafiği Uluslararası Sözleşmelerine taraf olan ülkelerde geçerlidir.
- 1 yıl süreyle geçerlidir
- 10’dan fazla dilde tercüme içerir
- Orijinal ehliyetle birlikte kullanılır
- Araç kiralama firmaları ve trafik polisleri tarafından tanınır
2. Kimler Uluslararası Sürücü Belgesi Alabilir?
Uluslararası ehliyet almak için bazı temel kriterler gereklidir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ve Türkiye’de geçerli bir sürücü belgesine sahip olan yabancı uyruklular başvuru yapabilir.
- Geçerli bir T.C. ehliyetine sahip olmak
- 18 yaşını doldurmuş olmak
- Belgenin kullanılacağı ülkelerle ilgili bilgi sunmak
- En az 1 yıl geçerli pasaport sahibi olmak (yurt dışına çıkış planlayanlar için)
3. Uluslararası Ehliyet Hangi Kurumdan Alınır?
Türkiye’de uluslararası sürücü belgesi yalnızca Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu (TURING) tarafından verilmektedir. Başvurular şahsen yapılabileceği gibi, bazı şehirlerde online randevulu sistem de mevcuttur. Başvuru noktaları:
- TURING şubeleri (İstanbul, Ankara, İzmir başta olmak üzere)
- Yetkili ofisler ve temsilcilikler
- Bazı büyükşehirlerde mobil hizmet noktaları
4. Gerekli Belgeler Nelerdir?
Başvuru sırasında yanınızda bulundurmanız gereken belgeler aşağıda listelenmiştir:
| Gerekli Belgeler | Açıklama |
|---|---|
| Geçerli Türkiye Cumhuriyeti ehliyeti | Renkli fotokopi ve orijinal |
| 2 adet biyometrik fotoğraf | Son 6 ay içinde çekilmiş olmalı |
| Pasaport veya kimlik belgesi | Fotokopi ve orijinal |
| Başvuru formu | TURING’den temin ediliyor |
| Belge ücreti dekontu | Güncel harçlar TURING’in sitesinde yer alır |
6. Uluslararası Ehliyet Hangi Ülkelerde Geçerli?
Uluslararası Sürücü Belgesi (USB), 1949 Cenevre ve 1968 Viyana Karayolu Trafiği Sözleşmeleri’ne taraf olan ülkelerde geçerlidir. Bu belge, yurt dışında araç kullanmak isteyen sürücüler için yasal bir zorunluluk olmasa da, birçok ülkede araç kiralama işlemleri veya trafik kontrolleri sırasında talep edilebilmektedir. Aşağıda, Uluslararası Sürücü Belgesi’nin geçerli olduğu ülkelerin kapsamlı bir listesini bulabilirsiniz:
| Almanya | Arnavutluk | Avusturya |
| Azerbaycan | Bahamalar | Bahreyn |
| Belçika | Beyaz Rusya (Belarus) | Birleşik Arap Emirlikleri |
| Bosna-Hersek | Brezilya | Bulgaristan |
| Çek Cumhuriyeti | Danimarka | Demokratik Kongo Cumhuriyeti |
| Ekvator | Endonezya | Ermenistan |
| Estonya | Fas | Fildişi Sahilleri |
| Filipinler | Finlandiya | Fransa |
| Gana | Guyana | Güney Afrika |
| Güney Kore | Gürcistan | Hırvatistan |
| Hollanda | İngiltere | İran |
| İspanya | İsrail | İsveç |
| İsviçre | İtalya | Karadağ |
| Katar | Kazakistan | Kenya |
| Kırgızistan | Kostarika | Kuveyt |
| Küba | Letonya | Liberya |
| Litvanya | Lüksemburg | Macaristan |
| Makedonya | Meksika | Moğolistan |
| Moldova | Monako | Nijer |
| Norveç | Orta Afrika Cumhuriyeti | Özbekistan |
| Pakistan | Peru | Polonya |
| Portekiz | Romanya | Rusya |
| San Marino | Senegal | Seyşeller |
| Sırbistan | Slovakya | Slovenya |
| Şili | Tacikistan | Tayland |
| Tunus | Türkiye | Türkmenistan |
| Ukrayna | Uruguay | Vatikan |
| Venezuela | Yunanistan | Zimbabve |
7. Uluslararası Sürücü Belgesi ile Araç Kiralama
Yurt dışında araç kiralamak isteyenlerin, genellikle uluslararası ehliyet ibrazı istenir. Özellikle büyük araç kiralama firmaları (Hertz, Avis, Sixt) bu belgeyi zorunlu tutar. Dikkat edilmesi gerekenler:
- IDP tek başına geçerli değildir, T.C. ehliyetiyle birlikte ibraz edilmelidir
- Pasaportun süresi kontrol edilir
- Kredi kartı zorunluluğu olabilir
- Yaş sınırları ülkelere göre değişir (genellikle 21+)
8. Türkiye’ye Döndükten Sonra Uluslararası Ehliyet Ne Olur?
Uluslararası Sürücü Belgesi (IDP), sadece yurt dışında geçerli olan ve Türkiye’de resmi bir ehliyet yerine kullanılmayan bir belgedir. Türkiye’ye döndüğünüzde IDP’nin hiçbir yasal geçerliliği kalmaz. Yerli sürücü belgeniz esas alınır ve trafik kontrollerinde yalnızca bu belge sorulur.
9. Uluslararası Ehliyet ile Sıradan Ehliyet Arasındaki Farklar
Ulusal (Türkiye) ehliyeti yalnızca ülke sınırları içinde ya da sınırlı sayıda ülkede geçerliyken, Uluslararası Ehliyet (IDP) dünya genelinde birçok ülkede geçerliliği olan, çok dilli ve geçici bir belgedir. Uluslararası ehliyet, mevcut sürücü belgesinin yurt dışında tanınmasını kolaylaştıran bir tercüme belgesidir ve tek başına geçerli olmayıp, ulusal ehliyetle birlikte kullanılır. Özellikle araç kiralama şirketleri ve polis kontrollerinde yasal bir güvence sağlar.
| Özellik | Ulusal Ehliyet | Uluslararası Ehliyet (IDP) |
|---|---|---|
| Geçerlilik Süresi | 10 yıl | 1 yıl (her yenilemede) |
| Dil | Sadece Türkçe | Çok dilli (10’dan fazla dilde) |
| Yurt Dışında Geçerlilik | Kısıtlı | 100+ ülkede geçerli |
| Ek Belge Gereksinimi | Yok | Ulusal ehliyetle birlikte kullanılmalı |
10. Uluslararası Ehliyet Almak Zorunlu mu?
Uluslararası sürücü belgesi bazı ülkelerde kesinlikle zorunlu iken, bazı ülkelerde ise yalnızca tavsiye niteliğindedir. Ancak araç kiralama şirketleri bu belgeyi genellikle zorunlu tutar. Zorunlu olduğu durumlar:
- Kiralık araçla seyahat planı
- Polis kontrollerinde ehliyet dilinin anlaşılmaması
- Ülkede Türk ehliyetiyle sadece kısa süreli izin verilmesi
Tavsiyemiz: Gideceğiniz ülkenin konsolosluğundan veya Turing’den güncel bilgi alın ve IDP’nizi her ihtimale karşı yanınıza alın.
11. Uluslararası Ehliyetin Alternatifleri
Bazı ülkeler Türk ehliyetine sahip sürücülerin kendi ülkelerinde geçici süreyle araç kullanmalarına izin verir. Bu durumda IDP yerine, Türk ehliyetiyle seyahat mümkün olabilir.
- Schengen ülkelerinde kısa süreli konaklama (90 güne kadar)
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
- Azerbaycan gibi Türk ehliyetini tanıyan ülkeler
Ancak bu ülkelerde dahi araç kiralama firmaları ekstra belge talep edebilir. Bu yüzden kesinlikle sürpriz yaşanmaması adına IDP almanız tavsiye edilir.
12. Seyahat Öncesi Öneriler
Uluslararası ehliyet başvurusu öncesinde dikkat edilmesi gereken birkaç önemli detay bulunmaktadır. Bu adımlar, hem zaman kaybını hem de başvuru sırasında karşılaşılabilecek sorunları önlemenizi sağlar. Hazırlık listesi:
- Belge geçerlilik tarihini kontrol edin
- Gidilecek ülkenin IDP’ye dair özel taleplerini araştırın
- Pasaport süresinin yeterli olduğuna emin olun
- Online başvuru ve randevu sistemini takip edin
- Fotoğrafınızı ve dekontunuzu önceden hazırlayın
13. Dijital Ehliyet Dönemi
2025 yılı itibarıyla bazı ülkeler dijital kimlik ve dijital ehliyet sistemlerine geçiş yapmıştır. Ancak Türkiye’den alınan Uluslararası Sürücü Belgesi hâlâ yalnızca fiziksel belge olarak geçerlidir.
| Ülke | Dijital Ehliyet Uygulaması | IDP Zorunlu mu? |
|---|---|---|
| Almanya | Hayır | Evet |
| Estonya | Evet (dijital kimlik var) | Evet |
| ABD | Eyalete göre değişir | Evet |
| İngiltere | Hayır | Evet |
14. Uluslararası Sürücü Belgesi ile Trafik Sigortası Geçerliliği
Uluslararası Sürücü Belgesi (IDP), genellikle trafik sigortalarının geçerliliği konusunda belirleyici bir unsurdur. Yurt dışında araç kullanırken, yerel veya uluslararası sigorta şirketleri sürücünün geçerli bir IDP belgesine sahip olmasını şart koşar. Özellikle Avrupa ülkelerinde “yeşil kart” (green card insurance) sistemiyle birlikte kullanıldığında, hem araç kiralama hem de özel araçla seyahatlerde sigorta kapsamında kalmak mümkündür. Dikkat edilmesi gereken noktalar:
- Sigorta poliçesi ülkeye özel olarak IDP zorunluluğu getirebilir.
- IDP olmadan yapılan kazalarda sigorta teminatı geçersiz sayılabilir.
- Bazı ülkelerde IDP, sadece kazadan sonra değil, sigorta başvurusu anında da kontrol edilir.
15. IDP ile Elektrikli Scooter ve Motosiklet Kiralama Sınırları
Uluslararası Sürücü Belgesi genellikle otomobiller için tasarlanmış olsa da, motosiklet ve elektrikli scooter kullanımı da birçok ülkede özel düzenlemelere tabidir. Bazı ülkeler, motosiklet kullanımını yalnızca A sınıfı ehliyete sahip sürücülere izin verirken, scooter’lar için ek belge talep edebilir. Elektrikli scooter ve motosiklet kiralamalarında dikkat edilmesi gerekenler:
- Avrupa’nın çoğunda 50 cc altı araçlar için sadece IDP yeterli olabilir.
- Güney Asya ülkelerinde (örneğin Tayland) scooter kullanımı için yerel ehliyetin çevirisi de talep edilebilir.
- A1 veya A2 sınıfı IDP’ye işlenmemişse, motosiklet kiralama reddedilebilir.
| Ülke | IDP Yeterli mi? | Ek Şartlar |
|---|---|---|
| Almanya | Evet (A sınıfı) | Yaş sınırı |
| Tayland | Hayır | Yerel ehliyet çevirisi |
| İtalya | Evet | Kask zorunlu |
| Endonezya | Hayır | Yerel polis onayı |
16. IDP ile Kazaya Karışırsanız Ne Olur? Hukuki Sorumluluklar
Uluslararası Sürücü Belgesi ile yurt dışında yaşanan trafik kazalarında, sorumluluklar ülkenin kendi trafik yasalarına göre belirlenir. Ancak IDP’nin varlığı, çoğu ülkede sürücünün yasal kabulünü ve sigorta kapsamında değerlendirilmesini kolaylaştırır. Hukuki süreçte karşılaşabileceğiniz durumlar:
- IDP varsa: Sürücü olarak yasal haklarınız korunur, sigorta sürecine dâhil olabilirsiniz.
- IDP yoksa: Sürücü yasa dışı sayılabilir, trafik suçu işlenmiş olur, tazminatlar kişisel ödeme olarak yansıtılabilir.
- Mahkeme süreci yaşanabilir, özellikle can kaybı veya ağır hasar varsa.
17. Cruise ve Karavan Seyahatlerinde IDP’nin Rolü
Cruise turlarıyla ulaştığınız liman şehirlerinde ya da karavanla ülkeler arası yolculuk yaparken IDP belgesi büyük kolaylık sağlar. Özellikle farklı ülkelerden geçen rotalarda sürüş kuralları ve ehliyet geçerliliği farklılaştığından, IDP taşımanız kritik hale gelir. Cruise ve karavan sürüşlerinde IDP kullanımı:
- Karavan kiralama şirketleri, 1968 model IDP belgesini sıklıkla zorunlu tutar.
- Cruise limanlarında günübirlik araç kiralamaları için IDP şarttır.
- Çok ülke geçişli yolculuklarda tek bir IDP tüm rotada geçerli olabilir (örneğin Avrupa içinde Schengen ülkeleri arasında).
- Avrupa’da birçok karavan kiralama şirketi, ehliyette C1 sınıfı yetkiyi de kontrol eder.
- IDP belgesinin yanında uluslararası araç sigortası da önerilir.
18. Uluslararası Sürücü Belgesi ile Taksi veya UBER Kullanmak Mümkün mü?
IDP belgesi, kişisel kullanım için düzenlenmiştir. Ticari faaliyetlerde, yani Uber sürücülüğü veya taksicilik gibi işler için geçerli değildir. Ancak bazı ülkelerde freelance olarak çalışan Uber sürücüleri için IDP kısa süreli çözümler sunabilir. Uber sürücülüğü yapmak isteyen Türk vatandaşları için kısıtlamalar ve detaylar:
- Uber ve taksi kullanımı için IDP genellikle geçersizdir çünkü ticari lisans gerekir.
- Bazı ülkelerde Uber sürücüsü olmak için yerel sürücü belgesi zorunludur.
- IDP ile Uber kullanımı sadece “müşteri” olarak mümkündür.
| Ülke | IDP ile Uber Sürüşü | Ek Gereklilik |
|---|---|---|
| ABD | Hayır | Eyalet ehliyeti şart |
| Almanya | Hayır | Ticari ehliyet |
| Dubai | Hayır | Yerel sürücü lisansı |
| İngiltere | Kısmen | Sınırlı süreli geçici izin |
19. Yurt Dışında Araba Kullanmak Artık Daha Kolay
Uluslararası sürücü belgesi, yalnızca yasal bir zorunluluk değil; aynı zamanda güvenli, sorunsuz ve profesyonel bir sürüş deneyimi için bir gerekliliktir. 2025 itibarıyla değişen ehliyet kuralları ve uluslararası ulaşım şartları göz önüne alındığında, bu belgeyi edinmek büyük avantaj sağlar.
Aracınızı yurt dışında rahatça kiralamak, ceza yememek ve resmi işlemlerde sorun yaşamamak için bu belgeyi mutlaka edinin. TURING ofisleri üzerinden kısa sürede başvuru yapabilir, ehliyetinizi tüm dünyaya taşıyabilirsiniz.
