İha Ehliyeti Alma Rehberi: Ticari Drone Ehliyeti Nasıl Alınır?
Dronelar, özellikle son yıllarda hem hobi amaçlı kullanımda hem de ticari alanda büyük ilgi görmeye başladı. Haritalama, tarım, güvenlik, taşımacılık, prodüksiyon gibi alanlarda yaygınlaşan drone kullanımı, ticari faaliyetler için yasal bir ehliyet gerektirmektedir. Peki, 2025 yılında ticari drone ehliyeti nasıl alınır? İşte tüm detaylarıyla rehberimiz.
1. Ticari Drone Nedir? Ne Zaman Ehliyet Gerekir?
Ticari drone, bireysel kullanımın ötesinde gelir elde etmek amacıyla kullanılan tüm insansız hava araçlarını kapsar. Örneğin; düğün çekimi, bina denetimi, tarla ilaçlaması, haritalama gibi hizmetler karşılığında ücret alınıyorsa, bu faaliyet ticari sayılır ve yasal olarak drone ehliyeti alınması zorunludur.
Ticari Drone Kullanımı Gerektiren Durumlar:
- Profesyonel fotoğraf ve video çekimi
- Harita üretimi ve coğrafi bilgi sistemleri
- Güvenlik ve gözetim hizmetleri
- Tarım ilaçlama ve ürün gözlem hizmetleri
- Kargo/lojistik drone faaliyetleri
2. Ticari Drone Ehliyeti Zorunlu mu?
Evet, Türkiye’de SHGM (Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü) tarafından belirlenen kurallara göre, 500 gram üzerindeki her ticari drone kullanıcısının İHA ehliyeti (İnsansız Hava Aracı Pilot Sertifikası) alması zorunludur. Bu belge olmadan ticari faaliyetlerde bulunmak hem cezai yaptırımlar hem de sigorta iptalleri gibi riskler doğurur.
- Yasal zorunluluk: SHGM tarafından çıkarılan İHA Talimatnamesi gereği, ticari kullanımda ehliyet şarttır.
- Sigorta ve güvenlik: Ticari kullanımlar, üçüncü şahıs riskleri taşıdığı için pilotların eğitimli ve sertifikalı olması zorunludur.
- Yaptırımlar: Ehliyetsiz ticari drone kullanımı cezai yaptırımlara tabidir.
3. İHA Sınıflarına Göre Ehliyet Türleri
SHGM, insansız hava araçlarını ağırlıklarına göre farklı sınıflara ayırmaktadır. Hangi ehliyete başvurulması gerektiği, kullanılan drone’un sınıfına göre değişir.
Sınıf | Ağırlık Aralığı | Kullanım Alanı | Ehliyet Gerekir mi? |
---|---|---|---|
İHA-0 | 500 gr – 4 kg | Amatör, eğitim, küçük ticari işler | Evet |
İHA-1 | 4 kg – 25 kg | Profesyonel ticari kullanım, prodüksiyon | Evet |
İHA-2 | 25 kg – 150 kg | Endüstriyel faaliyetler | Evet (ayrı prosedür) |
İHA-3 | 150 kg üzeri | Özel izinle ticari taşıma, askeri kullanım | Özel prosedür |
4. Ticari Drone Ehliyeti Veren Kurumlar
Türkiye’de ticari drone ehliyeti yalnızca SHGM tarafından yetkilendirilmiş kurumlardan alınabilmektedir. Bu eğitim kurumları, SHGM’nin belirlediği standartlara göre eğitim vermektedir.
Kurum Adı | Şehir | Eğitim Süresi |
---|---|---|
Türk Hava Kurumu (THK) | Ankara | 4-5 gün |
Atlas Jet Aviation Academy | İstanbul | 5 gün |
İstanbul Havacılık Kulübü | İstanbul | 3-4 gün |
Uçuş Akademileri | İzmir, Antalya | 3-5 gün |
SkyDrone Eğitim Merkezi | Bursa | 4 gün |
UAV Academy | Konya | 5 gün |
İHA Eğitimi Merkezi – Bilginet | Ankara | 3 gün |
Air Drone Academy | Gaziantep | 4-5 gün |
Gökjet Havacılık Akademisi | Adana | 4 gün |
Ekol Drone Akademi | Trabzon | 3-4 gün |
Bu eğitim kurumları SHGM tarafından yetkilendirilmiş olup, eğitim sonunda katılımcılara geçerli İHA-1 veya İHA-2 pilot sertifikası vermektedir. Eğitim ücretleri, içerik ve süreye göre değişiklik gösterebilir. Kayıt olmadan önce kurumun SHGM kayıtlı olup olmadığını kontrol etmek faydalı olacaktır.
5. Ticari Drone Ehliyeti Almak İçin Gerekli Şartlar
Drone ehliyeti alabilmek için bazı ön koşulların sağlanması gerekmektedir. Bu koşullar SHGM tarafından belirlenmiştir ve düzenli olarak güncellenmektedir. Başlıca şartlar:
- 18 yaşını doldurmuş olmak
- En az ilkokul mezunu olmak
- Adli sicil kaydının temiz olması
- Sağlık açısından pilotluk yapmaya engel teşkil edecek bir durumun olmaması
- SHGM onaylı eğitim kurumlarından İHA eğitimi almış olmak
Ayrıca başvuru sürecinde nüfus cüzdanı fotokopisi, vesikalık fotoğraf, ikametgah belgesi ve öğrenim belgesi gibi evraklar talep edilmektedir.
6. SHGM Onaylı İHA Eğitimleri Hangi Konuları Kapsar?
Eğitim içeriği, ticari uçuş güvenliğini ve yasal bilinci artırmak adına oldukça kapsamlıdır. Aşağıdaki konular eğitim müfredatında yer alır:
- Hava hukuku ve mevzuat bilgisi
- Meteoroloji ve hava tahmini
- Havacılık terminolojisi
- Uçuş planlaması ve risk değerlendirmesi
- İHA bakım ve kontrol prosedürleri
- Simülasyon ve uygulamalı uçuş eğitimleri
Bu eğitimlerin sonunda yazılı ve uygulamalı sınav yapılmakta, başarılı olan adaylara SHGM onaylı İHA pilot sertifikası verilmektedir.
7. Sınav Süreci ve Sertifika Alımı
Eğitim sonrasında SHGM tarafından onaylanan kurumlar, sınav yapma yetkisine sahiptir. Sınavda başarı sağlayan katılımcılara “İHA Pilot Sertifikası” verilir. Sınav Detayları:
- Çoktan seçmeli teorik sınav (minimum %70 başarı)
- Pratik uçuş sınavı (belirli manevralar)
- Sınav ücreti genellikle kurs ücretine dâhildir
Drone Ehliyeti Sınavı Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Sınav İçeriği ve Süresi
- 50 soruluk çoktan seçmeli test
- 20 dakikalık pratik uçuş sınavı
Başarılı Olmak İçin Tavsiyeler
- Eğitim notlarına çalışın
- Uçuş simülasyonlarıyla pratik yapın
- Yasak bölgeleri ezberleyin
8. Ticari Drone Ehliyeti Başvurusu Nasıl Yapılır?
Başvuru süreci SHGM’nin resmî web sitesi üzerinden dijital olarak gerçekleştirilmektedir. Aşağıdaki adımlar izlenerek başvuru yapılabilir:
- iha.shgm.gov.tr web sitesine giriş yapılır.
- “İHA Kayıt Sistemi” (İHA Kayıt Portalı) sekmesine girilir.
- “Pilot Kayıt” bölümü üzerinden kimlik, diploma ve diğer belgeler sisteme yüklenir.
- SHGM yetkilileri başvuruyu değerlendirir.
- Onay sonrası dijital sertifika e-Devlet üzerinden görüntülenebilir.
9. Drone Sigortası ve Uçuş İzinleri
Ticari drone kullanımı sırasında doğabilecek zararlar için zorunlu sigorta yapılması gerekmektedir. Ayrıca her ticari uçuş için SHGM üzerinden uçuş izni başvurusu yapılmalıdır. Gerekli belgeler:
- Uçuş planı (tarih, saat, koordinat)
- Sigorta poliçesi
- Pilot sertifikası
- Drone teknik özellikleri
10. Ticari Drone Ehliyeti Geçerlilik Süresi ve Yenileme
Ticari drone ehliyetleri, süresiz gibi görünse de düzenli aralıklarla uçuş güncellemesi ve teorik yenileme eğitimi gerekebilir. Özellikle İHA2 ve üstü sınıflarda, SHGM periyodik olarak yenileme eğitimi ve sağlık raporu isteyebilir.
- İHA1 için yenileme genelde gerekli değildir.
- İHA2 ve üzeri için 5 yılda bir yenileme talep edilebilir.
- Sağlık durumu veya adli sicil değişiklikleri sertifikanın geçerliliğini etkileyebilir.
11. Ticari Drone Pilotlarının Uyması Gereken Kurallar
Ehliyetli olmanız, her yerde uçuş yapabileceğiniz anlamına gelmez. Ticari drone pilotlarının aşağıdaki yasal kurallara riayet etmesi gerekmektedir:
- Uçuş izni alınması gereken bölgelerde uçulmamalı
- Kalabalık alanlar ve stadyumlar üzerinde uçuş yasak
- Görüş mesafesi dışında uçuş yapılmamalı
- 500 feet (yaklaşık 152 metre) yüksekliğin üstüne çıkılmamalı
- Gece uçuşları için özel izin gereklidir
- Uçuşlar öncesi METAR/TAF raporları incelenmelidir
12. Ticari Drone Kullanarak Para Kazanma Alanları
Ehliyet sahibi biri olarak birçok alanda resmi olarak hizmet verebilir, şirket kurabilir ya da freelance çalışabilirsiniz. Kısaca ticari ehliyeti aldıktan sonra pek çok farklı sektörde gelir elde etme imkanı doğar:
- Düğün, tanıtım ve reklam çekimleri
- Emlak sektörü için havadan görüntüleme
- Tarım alanında ilaçlama ve ürün takibi
- Kargo taşımacılığı ve paket teslimatı
- Haritalama ve inşaat proje denetimi
13. Ticari Drone Ehliyeti Almadan Uçuş Yapmanın Cezası
Türkiye’de ticari faaliyetlerde ehliyetsiz drone uçurmak ciddi yaptırımlarla karşılaşmanıza neden olabilir.
- Tahmin edilemeyecek kadar yüksek idari para cezası
- Drone’a el konulması
- Uçuş yasağı ve sicil kaydına işlenme
Bu sebeple, ehliyet almadan ticari faaliyette bulunmak kesinlikle önerilmez.
14. Drone Uçuşuna Yasaklı Bölgeler
Drone uçuşlarının yasak olduğu bölgeler, genellikle güvenlik, gizlilik ve hava trafiği yoğunluğu gibi nedenlerle belirlenmiştir. Bu bölgeler, SHGM’nin İHA Kayıt Sistemi üzerinden erişilebilen Uçuş Bölgeleri Haritası’nda belirtilmiştir. Yasaklı bölgelerden bazıları:
- Askeri Alanlar: Kışlalar, üs bölgeleri ve askeri tesisler.
- Havalimanları Çevresi: Hava trafiğinin yoğun olduğu bölgeler.
- Enerji Tesisleri: Barajlar, enerji santralleri ve trafo merkezleri.
- Kamu Binaları: Hükümet binaları, adliyeler ve cezaevleri.
- Sınır Bölgeleri: Ülke sınırlarına yakın alanlar.
Uçuş yapmayı planladığınız bölgenin durumunu, SHGM’nin İHA Kayıt Sistemi üzerinden kontrol etmeniz önemlidir.
15. Ticari Drone Ehliyeti ile Geleceği Havadan Yakala!
Türkiye’de drone teknolojisinin hızla gelişmesi, bu alandaki yasal düzenlemeleri de beraberinde getirmiştir. Yalnızca havadan görüntü almakla sınırlı kalmayan bu teknoloji, eğitimli bireylerin elinde çok daha geniş iş fırsatlarına dönüşmektedir. Ticari drone ehliyeti, bu fırsatlara açılan kapının anahtarıdır.
Eğer siz de drone ile profesyonel işler yapmak istiyorsanız, vakit kaybetmeden gerekli eğitimleri alın, SHGM’ye başvurun ve havada yasal olarak yerinizi alın.
Çok Türk Telekom ailesi öncelikle sizi seçtim çünkü milli gururumuz olduğunuz için sizinle mutluyuz sizinle umutluyuz gelecek bizimle altyapınızı en güçlü yapmanız temennisiyle
Siz degerli telekom ailesi ile olmaktan mutluyuz sizi tercih etmemizin sebebi cok